"Villa Pilar" en Pontevedra, saga dos Martínez Bautista

Palacete construído en Pontevedra (rúa Riestra), rematado en 1905. Construído por Manuel Martínez Bautista. Crese que o autor do proxecto foi feito por Antonio Crespo, porque se conservan dous anteproxectos de 1889, de similar planta e altura, pero con diferente diseño ó finalmente executado. A construción de estilo modernista, con tres pisos de altura e un corpo único. O máis destacable da Casa, arquitectonicamente falando, é a irregularidade da súa planta e fachada, esaxerada no remate desta. A casa áchase rodeada dunha pequena finca. De Manuel Martínez Bautista o edificio pasou por herdanza a seu sobriño Ramiro Trapote Martínez, inxenieiro residente en New York, que de vacacións en xullo do ano 1936, este último tivo que recurrir ó consulado para poder volver a EEUU.
Nun dos pisos vive actualmente a señora María Meijón. No segundo piso, estivo o colexio de arquitectos de Pontevedra, pero en 2011 púxose en venta. (600.000 euros).
Pola casa desfilaron como inquilinos  unha serie de persoeiros e entidades, como Vicente Riestra, Ernesto Caballero, unha notaría ...

Historia: Manuel Martínez Bautista era o segundo irmán de nove que tivo o matrimonio formado por Rosendo Matínez Pazos, natural de Tenorio, e Juana Bautista Lubiáns, da vila de Pontevedra.
Manuel emigrou a américa (La Habana)  con 17 anos e cunha carta de recomendación para don Pedro Fernández Villaverde,  que desempeñaba este un alto cargo na administración na illa cubana.
Montou de alí a pouco un almacén de louza, "La joven América". Tras del emigraron tamén os seu irmáns Bernardo e Gabriel á illa cubana e o Juan a New York, dedicándose este último á bolsa, probablemente coa a axuda financiera do seu irmá Manuel. Coa bolsa e outras empresas Juan, deixou no seu testamento unha fortuna de máis de 100.000 dólares en accións. Nomea de albacea a seu irmán Manuel, que con este motivo trasládase a EEUU e continúa cos seus negocios, co encargo de pasar unha pensión de mil pesos mensuais ó seu sobriño Ricardo Pazos e o resto da renda do seu capital ós seus pais e irmáns.

A contrución fíxoa Manuel nun deses viaxes de veraneo que facía á súa querida terra galega, mercando o solar e mandando facer o palacete, ó mesmo tempo que fixo numerosas donacións para obras sociais: teatro, liceo, grupo escoalar, mausoleo de Armesto, Monte de Piedad ....)
Morreu solteiro e foi enterrado no cemiterio de Greenwood.

Gabriel, deixaba en 1880 unha fortuna de 30.000 pesos cubanos, e no seu testamento deixou un tercio para catro expósitos da casa de maternidade, e o resto para ós seus pais, sendo a albacea o seu irmán Bernardo.

Bernardo foi o único dos emigrados da familia que casou, deixando descendencia e volvendo a Pontevedra, onde morreu en 1904. Entre as súas obras sociais destacamos a "Sala de San Bernardo" no Hospital Provincial e logo contruéu unha fermosa vivenda na rúa San Xosé, en cuxos baixos está o actual Café Moderno. O seu fillo Manuel Martínez Bautista-Herrera foi un grande mecenas do Atletic Clube Pontevedra.

Comentar finalmente que o primeiro Manuel Martinez Bautista foi republicano e mandaba puntualmente as revistas de ciencias, artes e literatura editadas en New York.